Pnącza ogrodowe

Poza powojnikami istnieje duża grupa krzewów pnących wartych spopularyzowania. Pnącza zajmują mało miejsca w ogrodzie, a dają duży efekt dzięki masie wytwarzanej zieleni rdestówka (Fallopia), kokornak (Aristolochia), dławisz (Celastrus), milin (Campsis), winorośl (Vitis), winobluszcz (Parthenocissus), winnik (Ampelopsis), aktinidia (Actinidia), pięknym kwiatom: glicynia (Wisteria), milin (Campsis), wiciokrzew (Lonicera), owocom ozdobnym: dławisz (Celastrus), psianka (Solanum), winnik (Ampelopsis) lub jadalnym: aktinidia (Actinidia), cytryniec (Schisandra), akebia (Akebia).

Większość pnączy wspina się

wijąc dookoła podpór, niektóre mogą się piąć po płaskich ścianach, bez dodatkowych podpór, przytrzymując się ścian korzeniami przybyszowymi np. bluszcz (Hedera), hortensja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris), milin (Campsis), przywarka japońska (Schizophragma hydrangeoides) i trzmielina Fortune'a (Euonymus fortunei) lub specjalnymi przylgami np. winobluszcze (Parthenocissus).

Pnącza można wykorzystać do okrycia ścian budynków,

co poza walorami dekoracyjnymi ociepla budynki zimą a cieniuje i ochładza latem oraz sprzyja osuszeniu ścian, osłaniając je przed deszczem i pobierając nadmiar wody z okolic fundamentów. Najlepiej do tego celu nadają się winobluszcze, ale można tak prowadzić również bluszcz czy milin, a zapewniając podpory także wszystkie pozostałe pnącza.

Pnącza mogą szybko przykryć nieefektowne budynki,

różnego rodzaju szopy, magazyny i śmietniki, chowając je przed oczami naszych gości. Jeśli chcemy mieć efekt w ciągu jednego roku, najlepiej do tego celu nadają się: rdestówka Auberta (Fallopia aubertii), chmiel (Humulus), powojniki (Clematis) z Grupy Tangutica np. 'Bill MacKenzie' czy ‘Lambton Park’ lub powojnik 'Paul Farges' z Grupy Vitalba. Jeśli możemy poczekać 2-3 lata, dobry efekt możemy uzyskać stosując któreś z pozostałych pnączy.

Pnącza mogą pokrywać różnego rodzaju ogrodzenia

(np. siatki) i poza walorami dekoracyjnymi, zasłaniają nas przed oczyma ciekawskich oraz chronią przed wiatrem i kurzem. Nadają się do tego świetnie np. bluszcz pospolity (Hedera helix), wiciokrzew zaostrzony (Lonicera acuminata), powojniki (Clematis) z Grupy Atragene (zwłaszcza ‘Pamela Jackman’), Grupy Tangutica (zwłaszcza ‘Lambton Park’), Grupy Viticella (np. 'Etoile Violette' i 'Krakowiak'^PBR) oraz Grupy Vitalba (zwłaszcza 'Paul Farges'), winnik tojadowaty (Ampelopsis aconitifolia), winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) i winobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata).

Większość pnączy ma nieduże wymagania,

ale ponieważ wytwarzają dużą masę zieleni, nie lubią gleb bardzo suchych i bardzo ubogich. Gatunki ciepłolubne np. aktinidie (Actinidia), glicynie (Wisteria) i miliny (Campsis) preferują stanowiska ciepłe, osłonięte i słoneczne. Na stanowiskach chłodniejszych, wilgotnych i półcienistych lepiej się czują np. bluszcz (Hedera), hortensja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris), kokornak (Aristolochia), przywarka (Schizophragma), trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei), akebia (Akebia), chmiel (Humulus) i część wiciokrzewów (Lonicera).

Sadząc pnącza

kopiemy dół o wymiarach 50 x 50 x 50 cm, który wypełniamy żyzną glebą, a rośliny (zależnie od gatunku) sadzimy 0-10 cm głębiej niż rosły dotychczas, w odległości co najmniej 30-50 cm od murów i 50-100 cm od drzew. Prawidłowo dobrane i posadzone pnącza mogą rosnąć wiele lat, dekorując ogród przez cały rok i stanowiąc świetne schronienie dla ptaków.

Луносемянник малоизвестная, но очень ценная, устойчивая лиана с тонкими, вьющимися, полудревесными побегами. Его название образовано от семян, которые своим видом напоминают луну (точно также возникло и английское название Moonseed).

Луносемянники дорастают до 3-5 м высотой. Главным их украшением являются листья. Луносемянники по сути двуполые растения, с невзрачными цветками, зелено-желтые, собранны в кисти, на верхних частях растений. Распускаются в июне-июле. На женских экземплярах, растущих поблизости мужских растений, завязываются осенью очень интересные, фиолетово-черные небольшие, округлые плоды, собранные в многочисленные кисти. Плоды ядовиты.

Menispermum davuricum - плоды и листья осенью (фот. Sz. Marczyński)

Известны два вида:
Красивой и более ценной садовой лианой является луносемянник даурский (Menispermum davuricum) с красивыми крупными листьями (10-20 cм диаметром), черепитчато уложенные. Листья тупозаканчивающиеся, закругленные на конце, имеют овальную или сердцевидную форму и 3-5 очень слабо выраженные лопасти, поэтому, временами, пятиугольные. Их верхняя часть темно-зеленая, блестящая, с выразительно углубленными жилками, а нижняя темно-зеленая, осенью окрашиваются в интенсивный желтый цвет. Луносемянник даурский родом с восточной Сибири, Японии и Китая, где растет между кустарниками, вдоль ручьев на глинистых почвах.

Луносемянник канадский (Menispermum canadense) в природе встречается в северо-западной части Америки. Листья от овальных до сердцевидных, с 3 - 7 мелкими, угловатыми лопастями и острозаканчивающимися верхушками. Их верхняя часть яркого зеленого цвета, а нижняя – светло-зеленая. Осенью желтеют.

Уход
Луносемянники не нуждаются в специальной обрезке. Так как трудно вырезать из путаницы ветвей одиночные умершие побеги, более практично выглядит обрезка всего растения прямо у земли, каждые 2-3 года или после суровой зимы.

Требования
Луносемянники не требовательны, хорошо растут на средних, умеренновлажных почвах. Растут на солнечных местах. Луносемянники очень здоровые, так как очень редко поражаются болезнями и вредителями, являются морозостойкими растениями (зона 5B - 9). В очень суровые зимы может замерзать до уровня земли, но весной буйно отрастает от основания.

Использование
Луносемянники могут карабкаться по ограждениям, различного рода сетках или рештках, образуя прекрасные покрытия или однотонный фон для растений с искристыми яркими цветками. Подходят для посадки у акустических экранов, могут увивать беседки, перголы, ворота, а также хорошо маскирует некрасивые конструкции или стройки. Хорошо выглядит, увивая небольшие деревья. Разрастается при помощи корневых отпрысков, поэтому не стоит высаживать вблизи рабаток с многолетниками, цветников и остальных мелких растенийn.