Strefy mrozoodporności podawane są zgodnie z klasyfikacją USDA (Ministerstwo Rolnictwa Stanów Zjednoczonych), powszechnie stosowaną w USA i coraz popularniejszą w Europie. Klasyfikacja ta uwzględnia przeciętne minimalne temperatury w poszczególnych regionach.
Mapy stref odporności roślin na mróz zostały opracowane na potrzeby "Katalogu Roślin drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich" na podstawie pracy W. Heinze i D. Schreibera "Eine neue Kartierung der Winterhärtezonen für Gehölze in Europa". Podajemy je za zgodą Agencji Promocji Zieleni.
W praktyce numer strefy zamieszczony przy każdej roślinie informuje o stopniu jej przystosowania do niskich temperatur, tzn. im większy numer, tym mniejsza mrozoodporność i tym samym większa wrażliwość na mróz. Wybierając rośliny do strefy 7 najlepiej decydować się na te przypisane do tej samej, bądź niższej strefy.
Warto pamiętać, że zimotrwałość roślin zależy od wielu czynników, dlatego podział na strefy mrozoodporności należy traktować jako informację orientacyjną. W obrębie każdej strefy może znajdować się wiele rejonów z mikroklimatem łagodniejszym lub ostrzejszym od średniego w danej strefie. Również w obrębie ogrodu rośliny rosnące w osłoniętym miejscu przy budynku lepiej zniosą niższe temperatury niż rośliny narażone na silne wychładzające wiatry od wschodu oraz poranne słońce.
Rośliny są najbardziej mrozoodporne na początku zimy (grudzień, początek stycznia). Im bliżej wiosny, tym ich mrozoodporność spada (rozhartowują się). Nawet bardzo odporne na mrozy gatunki, - po rozpoczęciu wegetacji i rozwinięciu liści mogą być uszkadzane nawet przez niewielkie przymrozki (dotyczy to np. aktinidii). Największe zagrożenie uszkodzeniami mrozowymi występuje w lutym i marcu w miejscach mocno nasłonecznionych. Silnie nagrzane w ciągu dnia rośliny ulegają uszkodzeniu podczas mroźnej nocy. Szczególnie narażone są rośliny zimozielone. Okrycie ich przewiewną cieniówką lub gałązkami roślin iglastych może je uchronić przed zniszczeniem.
Rośliny młode są wrażliwsze na mróz niż starsze, głęboko ukorzenione, dlatego przez pierwsze 2-4 lata po posadzeniu wymagają osłaniania. Można do tego celu wykorzystać chochoły ze słomy.
Znaczne różnice w mrozoodporności występują również między poszczególnymi częściami roślin. Korzenie mają niższy o kilkanaście stopni próg odporności na mróz niż zdrewniałe pędy. W rejonach występowania dużych mrozów bez grubej warstwy śniegu, dobrze jest samemu stworzyć warstwę izolacyjną, ściółkując korą glebę dookoła rośliny. Warto również obsypać ziemią podstawą pędu do wysokości 10-15 cm, co umożliwi przetrwanie pąków i regenerację rośliny, nawet gdy zmarznie cała część nadziemna. Zabezpieczenie korzeni przed przemarznięciem jest szczególnie istotne w przypadku roślin uprawianych w pojemnikach na balkonach lub tarasach.
Poniżej prezentujemy film instruktażowy o zabezpieczaniu powojników w ogrodzie: