Ocena roślin jest prowadzona na południu Anglii, w rosarium Chiswell niedaleko St. Albans. Od 1995 roku corocznie sadzone są tam po trzy rośliny z wielu odmian powojników przy obeliskowych podporach i cotygodniowo obserwowane przez trzy lata. Przy ocenie bierze się pod uwagę przede wszystkim zdrowotność, witalność i dekoracyjność w ogrodzie poszczególnych odmian.

Clematis 'Emilia Plater' wyhodował brat Stefan Franczak, jezuita z Warszawy. Jest on autorem wielu bardzo wartościowych i cenionych na całym świecie odmian np.: 'Bałtyk', 'Błękitny Anioł', 'Jan Paweł II', 'Kacper', 'Kardynał Wyszyński', 'Matka Urszula Ledóchowska', 'Matka Siedliska', 'Monte Cassino', 'Polish Spirit', 'Syrena', 'Warszawska Nike', czy 'Westerplatte'.

Odmianę 'Emilia Plater' brat Stefan wyselekcjonował w 1967 roku, a wprowadził do sprzedaży w 1986 roku. Nazwę odmiana otrzymała na cześć bohaterki narodowej z powstania listopadowego z 1831 roku. Ma jasnoniebieskofioletowe kwiaty o średnicy ok. 10 cm, lekko przewisające, złożone z czterech szerokich działek. Brzegi działek są lekko pofalowane, a na ich powierzchni widać wyraźnie fakturę i liczne ciemniejsze żyłki. Przez środek działek przebiega jasnofioletowy pas. Środek kwiatu wypełniają kremowe pręciki. Odmiana kwitnie obficie od końca czerwca do końca września. Rośnie umiarkowanie silnie osiągając 3 - 4 m. Lubi widne stanowiska, ale jest mało wymagająca i zadawala się przeciętną glebą. Jest odporna na choroby. Wymaga corocznego silnego cięcia (3).

Odmiana 'Emilia Plater' nadaje się do powszechnego stosowania zarówno w małych ogrodach, jak i w zieleni publicznej, zwłaszcza tam, gdzie ograniczona jest możliwość pielęgnacji. Sadzić ją można przy altanach i innych podporach, ale również przy niedużych drzewach lub krzewach. Szczególnie ładnie komponuje się z roślinami o żółtych kwiatach lub liściach. Z powodzeniem można ją łączyć z innymi odmianami powojników wymagającymi silnego cięcia, zwłaszcza z grupy Viticella, a także z różami pnącymi. Może być stosowana jako roślina okrywowa. Od wielu lat obserwuję powojnik 'Emilia Plater' w naszej kolekcji. Wysoko go oceniam i polecam do powszechnego stosowania.

Szczepan Marczyński